Nu te zien

Misset, drukkerij in oorlogstijd

22 maart tot 31 augustus 2025

Expositie

Misset, drukkerij in oorlogstijd

In het kader van 80 jaar vrijheid steekt Stadsmuseum Doetinchem de hand in eigen boezem door het verhaal te vertellen van haar oprichters: de familie Misset.

Cornelis Misset: de oprichter van een Doetinchemse drukkerij

Cornelis Misset was een Haarlemse drukker die in 1873 naar Doetinchem kwam en daar een drukkerij begon. Zijn zoons Henk en Kees Misset bouwden het bedrijf uit tot één van de grootste drukkerijen van Nederland.

Zorg voor personeel en stad

Misset creëerde goede omstandigheden voor het personeel, zoals opleidingen, reizen en een pensioensregeling. Voor de stad Doetinchem was het bedrijf ook weldadig met name door de ontwikkeling van Recreatiepark Groenendaal.

Muur in museumzaal met foto's prints en een videoscherm.

De oorlogsjaren

Tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerden de broers het bedrijf door te laten draaien en het personeel aan het werk te houden. Dit om het hoofd boven water te houden en arbeidseinsatz te voorkomen. Daarnaast werden er in Doetinchem tijdens de oorlog 47 Joodse woningen verkocht, terwijl vaak al bekend was dat de eigenaren niet levend terugkwamen uit de Duitse concentratiekampen. Veel panden werden verkocht aan NSB’ers, maar ook Misset kocht 13 panden via makelaar Johan Stap die zich aan de NSB had verbonden.

Controversiële vastgoedaankopen

Kees Misset verklaarde de huizen op te kopen om ze later terug te geven als de Joodse eigenaren terugkwamen. Of dat de intentie was blijft onduidelijk. Sara Themans-Wessel overleefde de oorlog. Haar woning, Plantsoenstraat 21 (nu 91) door Misset verbouwd tot politiebureau en verhuurd aan de gemeente, bewijst helaas het tegendeel.

Naoorlogse consequenties

Henk Misset overleed in september 1945. Kees Misset werd na de bevrijding opgepakt, in De Kruisberg opgesloten en is na de oorlog veroordeeld voor samenwerking met de nazi’s. Hij mocht zeven jaar zijn vak als uitgever niet uitoefenen, zijn dagblad de Graafschapbode kreeg een verschijningsverbod van vijf jaar.

De tentoonstelling

In deze tentoonstelling laat het Stadsmuseum de voor- en keerzijde zien van de activiteiten van deze markante Doetinchemmers.

Educatief

Wij hebben een passend educatief programma uitgewerkt. Klassen krijgen een, op deze tentoonstelling toegespitste, rondleiding, discussie opdracht en kunnen ook zelf aan de slag met het maken van een eigen krant.

Dit educatieve programma verwerken we ook in de tentoonstelling zodat ook de individuele bezoeker hiermee aan de slag kan.

Op de schouders van

Om de tentoonstelling Misset, drukkerij in oorlogstijd te kunnen maken, heeft het Stadsmuseum veel te danken aan bestaand onderzoek. Voor het gulle delen van informatie en het beschikbaar stellen van bruiklenen bedanken wij: Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL), Stichting Doetinchem Herdenkt, Historische Vereniging Deutekom, Oasem media en privé personen.


TIP! Combineer uw bezoek met een lunch of borrel in het naastgelegen Borghuis.

Museumzaal met portretten en prints aan de muur. Tegen de muur stad een vitrinetafel met prints.
Museumzaal met in de lucht een model van het vliegtuig van Misset.

Print

Het rode vliegtuig

Kees Misset was in het bezit van een rood vliegtuigje, dat werd ingezet voor het bedrijf. De Koolhoven FK 43 met kenteken PH-CMD (de laatste drie letters staan voor Cornelis Misset Doetinchem). Ter gelegenheid van de tentoonstelling en het herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid brengt het museum in beperkte oplage een risoprint uit van dit bijzondere vliegtuig dat lange tijd te zien was in de lucht boven Doetinchem. Deze editie is gemaakt door Corine van der Wal (1987, Arnhem).